Qaya üzərində tarix: Qobustan qaya sənətinin sirri


Qobustan Petroqlifləri təkcə Azərbaycanın deyil, bütün bəşəriyyətin ən dəyərli tarixi irslərindən biridir. Bakıdan təqribən 60 km cənub-qərbdə yerləşən Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğu min illər əvvəl bu yerlərdə məskunlaşmış insanların həyat tərzini, inanclarını və dünyagörüşünü əks etdirən minlərlə qayaüstü təsvirlərlə (petroqliflər) zəngindir. Qayaüstü sənətin bu nümunələri qədim insanların həyat tərzini və düşüncə tərzini dərk etmək üçün əvəzsiz mənbədir.

Daş kətanlarda tarixin səsi

Qobustan qayalarında təsvirlər təxminən 20 min il əvvələ - mezolit və neolit ​​dövrlərinə aiddir. Burada ov, rəqs səhnələri, dini ayinlər və heyvan fiqurları daşa həkk olunub. Bu obrazlar təkcə bədii baxımdan deyil, həm də mühüm antropoloji və sosioloji məlumatlar kimi qiymətlidir.

Petroqliflər arasında bəzən əl-ələ tutan, bəzən rəqs edən insan fiqurları da var ki, bu da sosial və dini həyat haqqında təsəvvür yaradır. O da aydın olur ki, qədim insanlar ovçuluq və balıqçılıqla məşğul olublar, müəyyən paltarlar geyiniblər və ola bilsin ki, ibtidai musiqi alətlərindən istifadə ediblər.

Qobustanda təkcə qayaüstü rəsmlər deyil, qədim yaşayış məskənlərinin qalıqları, daş alətlər, ocaqlar da aşkar edilib. Bu, ərazinin həm incəsənət, həm də məişət əşyaları ilə zəngin mühüm arxeoloji kompleks olduğunu təsdiqləyir.

YUNESKO-nun Dünya İrs Saytı və Qlobal Dəyər

2007-ci ildə Qobustan petroqlifləri YUNESKO-nun Ümumdünya İrs Siyahısına daxil edilmişdir ki, bu da onların təkcə yerli deyil, həm də qlobal mədəni əhəmiyyətini vurğulayır. Hər il minlərlə turist qədim sivilizasiyaların izlərini yerində görmək üçün buraya gəlir.

Qoruğun ərazisində interaktiv muzey fəaliyyət göstərir ki, burada ziyarətçilərə dövrlər üzrə təsnif edilən və Qobustanın ümumi tarixi ilə tanış olan rəsmlərin mənası izah edilir.
Qobustan petroqlifləri,Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğu,Daş üzərində tarix,Qobustan arxeoloji irsi